Werken met autisme: structuur en begrip op de werkvloer

Bij Perspektief werken meerdere collega’s met een autismespectrumstoornis (ASS). Autisme kan zich bij iedereen anders uiten, maar één ding is zeker: een passende werkomgeving en goede begeleiding maken een groot verschil. In dit interview vertellen medewerker Peter en jobcoach Evelien meer  over hun ervaringen met autisme op de werkvloer, welke uitdagingen daarbij horen en hoe de begeleiding bij Perspektief ondersteuning biedt.

Wat betekent autisme op de werkvloer?

Autisme op de werkvloer betekent dat iemand anders kan reageren op prikkels, structuur nodig heeft en soms moeite heeft met schakelen tussen taken. Dat vraagt om een andere manier van ondersteuning. Evelien, jobcoach bij Perspektief, legt uit:

“Bij Perspektief werken we met maatwerk. Autisme is niet in een hokje te plaatsen; iedereen heeft andere manieren van werken. Sommige medewerkers hebben veel structuur nodig, anderen kunnen zonder planbord werken maar hebben meer tijd nodig om te schakelen tussen verschillende taken. We zoeken elke keer naar de juiste balans: hoe kunnen we de werkomgeving zo passend mogelijk maken, zonder dat iemand afhankelijk wordt van begeleiding? Dat is soms een uitdaging, maar we leren elke dag.”

De ervaring van Peter: structuur en focus

Peter werkt al een tijdje bij Perspektief en merkt dagelijks hoe belangrijk structuur is: “Voor mij betekent autisme vooral dat ik moeite heb met focussen. Ik kan snel afgeleid raken en als er ineens een nieuwe taak tussendoor komt, raak ik uit mijn ritme. Eerst wil ik dat dan zelf oplossen, maar dat lukt niet altijd. Hier heb ik geleerd om hulp te vragen als het nodig is en te werken volgens een vaste planning.”

“Op werk doe ik wat ik kan, en als ik extra begeleiding nodig heb, dan zeg ik dat gewoon. Soms wordt het ineens chaotisch, bijvoorbeeld als er veel tegelijk op me afkomt. Dan moet ik even een moment nemen om mijn hoofd leeg te maken voordat ik verderga.”

Hoe Perspektief inspeelt op autisme

Om de werkvloer toegankelijk te maken, biedt Perspektief verschillende hulpmiddelen. Evelien ligt toe: “Voor sommige collega’s werkt een planbord goed. Dat geeft overzicht: wat moet ik doen, welke stappen moet ik volgen, en wat heb ik nodig? Anderen hebben daar minder aan omdat hun taken op een dag heel erg wisselen. Dan kijken we hoe we op een andere manier rust kunnen creëren, bijvoorbeeld door duidelijke afspraken en een vaste structuur in werkzaamheden.”

Peter vult aan: “Voor mij is het handig als ik zorg dat ik duidelijke afspraken maak met de werkbegeleiders. En ik rond eerst een taak af voordat ik aan iets nieuws begin. Dat helpt me om niet overweldigd te raken. Voor privézaken schrijf ik dingen op in een notitieboekje, zodat ik niks vergeet. Ook als ik ergens persoonlijk tegenaan loop weet ik dat ik altijd even bij een werkbegeleider terechtkan. Ze nemen dan echt de tijd om mee te denken.”

Uitdagingen en begeleiding

Goede begeleiding maakt een wereld van verschil. Peter heeft ervaren hoe het is om op een plek te werken waar die begeleiding niet aanwezig is: “Bij een eerdere stage had ik een begeleider die overal een probleem van maakte. Dat werkte niet voor mij. Ik heb de stage afgemaakt, maar het was wel een lastige periode. Daardoor weet ik hoe belangrijk het is om ergens te werken waar mensen meedenken.”

Bij Perspektief is die begeleiding wel aanwezig: “Hier checken collega’s af en toe hoe het met me gaat. Als ik ergens tegenaan loop, kan ik altijd naar mijn werkbegeleiders. Dat geeft me rust, omdat ik weet dat ik niet alles alleen hoef op te lossen.”

"Vraag om hulp als je die nodig hebt. Dat maakt de werkdag een stuk fijner!"

Peters tip voor anderen

“Vraag om hulp als je die nodig hebt. Ik dacht eerst dat ik alles zelf moest oplossen, maar dat werkt niet altijd. Collega’s willen vaak met je meedenken, als je maar aangeeft waar je tegenaan loopt. Dat maakt je werkdag een stuk fijner!”